Bilinçli Ebeveynlik Nedir?

Bilinçli ebeveynlik bir çocuk yetiştirme rehberi değil; ebeveynin farkındalığını yükselten, böylece mutlu ve sağlıklı çocuklar, bireyler, aileler var eden bir rehber.

Ana akım kültürün ebeveynliğe bakışı tamamen çocuk odaklı. Geleneksel ebeveynlik modeli, ebeveyni resmin dışında bırakarak yalnızca çocuğa odaklanıyor. Bu perspektif bazı yönlerden mantıklı görünebilir ancak kör noktalar içeriyor ve kesinlikle gelişime açık.

Ebeveynliğin yalnızca çocukla ilgili olduğunu düşünmek, ebeveynin yalnızca ‘dışarıya’ bakmasına neden oluyor. İster istemez çocuklarımızı ‘yönetmeye ve düzeltmeye’ odaklanıyoruz. Geleneksel ebeveynlik, çocuk "yönetilirse" görevin tamamlandığı yanılsamasını yaratıyor. 

Hepimiz çocuğumuzun mutlu, huzurlu ve başarılı olmasını isteriz. İşler iyi giderken sorun yoktur. Ancak işler planladığımız gibi gitmediğinde, nerede arayacağımızı dahi bilmediğimiz yanıtların peşinde karanlıkta yürümeye başlarız. Disipline döneriz; doğru yolda olup olmadığımızı bilmeden çocuğumuza çeşitli kısıtlamalar koyarız. Tüm iyi niyetimizle yolumuzu bulmaya çalışırız ama sorun bir türlü çözülmez; yanıtlarımız, hatta sorularımız bile tükenir. Gidecek yerimiz kalmadığında köşeye sıkıştığımızı fark ederiz. İşte geleneksel ebeveynlik modelinin sona erdiği ve daha derin bir anlayış için gerçek bir ihtiyacın (hatta kalpten bir yardım çığlığının) ortaya çıktığı yer tam da burasıdır.

Bilinçli ebeveynlik, bizi tıkandığımız yerden çıkaran yeni bir yaşam ve ebeveynlik biçimi.

Bugün ebeveynler olarak ihtiyacımız, daha yüksek farkındalık ve kendimizle daha gerçek bir bağ kurabilmek. Kendimizi, gerçek ihtiyaçlarımızı ve yaşamlarımızı daha derinden anlamaya ihtiyacımız var.

Bilinçli ebeveynlik, geleneksel ebeveynlik paradigmasını kelimenin tam anlamıyla değiştirdi. Bu yaklaşım bize yeni sorular soruyor ve bizi daha yüksek farkındalığa götüren yeni yanıtlar veriyor; bizi daha bilinçli, dengeli ve sevgi dolu bir yaşama taşıyor.

Bilinçli ebeveynlik çocukların ruhsal, zihinsel ve duygusal iyi haline hizmet ediyor; daha yüksek bir bilinç için sorumluluğu ebeveyne yüklüyor. Özetle, ebeveynlik artık sadece çocuk yetiştirmekle ilgili değil; 'ebeveyni yetiştirmekle” de ilgili.

Ebeveynler olarak bize düşen en önemli görev, kendimizi ve gerçek ihtiyaçlarımızı anlamak için içimize dönmek. Önce kendimize sevgi ve şefkat göstermek. Önceliği, suçluluk duymadan kendimize verebilmek. Yani oksijen maskesini önce kendimize takmak.

Sıkıştığımız yerin ötesine geçmek için artık yeni sorular sorma ve yeni cevaplar bulma zamanı.

Soru: Çocuğuma en iyi şekilde bakabilmem için kendi iyi halime yeterince önem veriyor muyum?

Boş bir bardaktan çevremize sevgi, şefkat, huzur veremeyiz. Kendimize zaman ayırmalı, duygularımızı hissetmeli, ihtiyaçlarımızın farkına varmalıyız. Biz dengeli ve huzurlu olursak, bu halimiz çocuğumuzu besler.

Günlük farkındalık pratiği: Bugün kendinize sorun, kendi bardağımı dolduruyor muyum? Onu her gün bir parça nasıl doldurabilirim?

Bilinçli ebeveynlik kendimize dönmek; bilinçli farkındalık araçlarıyla kendimizle bağ kurmanın yollarını öğrenmek demek.

Soru: Çocuğumla yaşadığım zorlu deneyimleri düşündüğümde, onlar kendi duygularım ve taşıdığım duygusal yüklerim hakkında bana ne söylüyor?

Eksiksiz her birimiz duygusal yükler taşıyoruz. Geçmiş deneyimlerin belki henüz iyileşmemiş parçaları hala içimizde. Bu parçaları anlamaya çalışmazsak, farkında olmadan onları çocuklarımıza yansıtıyoruz. Çoğumuz iyi niyetli ama dönüp içlerine bakmaları gerektiğini bilmeyen ebeveynler tarafından, bilinçsizce büyütüldük. Bugünün bilinçli ebeveynleri bu döngüyü kırıyor ve paradigmayı değiştiriyor; kendilerine ve çocuklarına sağlıklı ve bilinçli bir şekilde bakmaya başlıyorlar.

Günlük farkındalık pratiği: Bugün kendinize sorun, hangi duygusal yüklerim beni zorluyor ve çocuğumla ilişkimi olumsuz etkiliyor?

Bilinçli ebeveynlik egomuzu fark etmek ve daha yüksek bir farkındalıkla onun ötesine bakmaya başlamak demek.

Soru: Çocuğum şu anda ne hissediyor, şu anki durum içimde hangi tetik ve duyguları uyandırıyor? Bu sadece çocuğumla mı ilgili yoksa benimle mi ilgili?

Farkında olmadan çocuklarımızı kendi ihtiyaçlarımıza göre yönetip şekillendirmeye çalışabiliyoruz. Bilinçli ebeveynlik bundan kaçınıyor. Çocuğumuzu yönetmek yerine, kendimizin ve onların gerçek ihtiyaçlarının farkına varmanın yolunu öğretiyor. Bilinçli ebeveynlik, çocuğumuzla zaman geçirirken “anda olmak” demek. Böylece tüm tartışmaların ve tetikleyicilerin ötesinde, kendi duygularımızı ve onların gerçek duygularını fark edip anlamaya başlıyoruz.

Günlük farkındalık pratiği: Bugün kendinize sorun, şu anda ne hissediyorum, çocuğum şu anda ne hissediyor?

Bilinçli ebeveynlik bağ kurmak ve fark etmek demek. Böylece tetikleyicileri yolumuzdan uzaklaştırarak çocuğumuzla gerçek bir bağ kurmaya başlarız. 

Soru: Ben ve çocuğum nasıl gelişip gerçek potansiyelimizi açığa çıkarırız?

Bilinçli ebeveynlik evreninde geleneksel bir disiplin anlayışı yoktur. Bunun yerine, kendinize aşağıdaki soruları sorarak geliştirebileceğiniz daha yüksek bir bakış açısı vardır:

-Nasıl gerçek bir bağ kurabilirim?
-Şu an kendim ve çocuğumla bağımı nasıl besleyebilirim?
-Evimde nasıl sağlıklı sınırlar koyabilirim; benim ve çocuğumun gelişmesini sağlayan koşulları nasıl yaratabilirim?

Bugünden itibaren çocuğunuzu kendine özgü bir hayat deneyimi yaşayan, özgün ve özerk bir varlık olarak görmeye başlayın. Çocuğunuzu yönetmeden; her sorunu çözmeye, her yanıtı bilmeye çalışmadan onun yanında olmanın gücüne inanın. Sadece orada olmak, duygusal olarak ulaşılabilir olmak her şeyi çözecek güçte. Tüm sorularımızın yanıtı sevgi dolu, şefkatli ve bilinçli bir farkındalığa sahip olmak. Bu bir yolculuk, atılan en küçük adım, başarısız olsa bile gerçek dönüşüm demek. Bu yolu izlemek ve vazgeçmemek hem sizi hem çocuğunuzu hem de ebeveynlik yolculuğunuzu sınırların ötesine taşıyacak; mutluluğu ve dengeyi hayatınızın kalıcı bir parçası haline getirecek.